بهترین غلتک راهسازی کدام است ؟ | معرفی 8 نوع از آن

بهترین غلتک راهسازی کدام است ؟ | معرفی 8 نوع از آن

غلتک‌ راهسازی از مهمترین تجهیزات پروژه‌های راه‌سازی و عمرانی محسوب می‌شود. این ماشین‌آلات سنگین، ابزارهای قدرتمندی هستند که با اعمال فشار و ارتعاش، خاک و مصالح را متراکم کرده و بستر مناسبی برای ساخت سازه‌های پایدار فراهم می‌کنند. از غلتک ها برای فشرده کردن خاک، شن، بتن یا آسفالت در ساخت و ساز راه‌ها و بنیان ساختمان‌ها، همچنین گاه برای دفن زباله و عملیات کشاورزی استفاده می‌شود. بنابراین با توجه به کاربرد و نقش کلیدی آن، انتخاب بهترین نوع غلتک در هر پروژه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در این مطلب از «پارسیان پیشرو صنعت» به معرفی انواع مختلف غلتک‌ راه‌سازی، کاربرد و ویژگی هر یک و بررسی عوامل موثر در انتخاب بهترین غلتک پرداخته‌ایم. زیرا با شناخت دقیق کاربرد آن‌ها می‌توانید بهترین نوع را برای پروژه خود انتخاب کرده و به نتیجه مطلوب دست پیدا کنید.


انواع غلتک‌ راهسازی

غلتک‌های راه‌سازی از نظر اندازه، وزن، نوع درام و سیستم ارتعاش خود بسیار متنوع هستند زیرا هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. در نتیجه انتخاب مناسب‌ترین نوع غلتک برای هر پروژه، با توجه به عواملی مانند جنس خاک، ضخامت لایه، میزان تراکم مورد نیاز و شرایط محیطی انجام می‌شود. انواع غلتک‌ راه‌سازی عبارتند از:

  •  غلتک دستی

  • غلتک تک درام

  • غلتک دو درام

  • غلتک سیلندری یا چرخ‌دار صاف

  • غلتک ارتعاشی

  • غلتک شبکه‌ای

  • غلتک تایر لاستیکی یا پنوماتیک

  • غلتک کوبشی با پاچه‌بزی

  • غلتک کفشک دار یا پاچه فیلی
     

بررسی ویژگی‌های انواع غلتک راه‌سازی
 

شناخت خصوصیات فنی غلتک‌های راه‌سازی برای انتخاب صحیح، با هدف دستیابی به بهترین بازدهی، بسیار ضروری است. با انتخاب اصولی و کمک یک غلتک راه‌سازی با کیفیت، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که دستیابی به نتیجه بهتر، آسان‌تر می‌شود. لازم است بدانید که غلتک‌های راه‌سازی معمولا حدود ۲۰ الی ۲۱  تن وزن دارند. علت وزن سنگین آنها این است که هدف اصلی غلتک به عنوان تجهیزاتی برای فشرده کردن سطوح تامین شود. در زیر انواع مختلف غلتک‌های راه‌سازی و کاربرد و ویژگی‌هایشان را بررسی می‌کنیم:

انواع غلتک


 

غلتک دستی

غلتک دستی برای صاف و فشرده کردن سطوح، از فشار و نیروی استاتیکی استفاده می‌کند. برای سنگین شدن این نوع غلتک باید داخل مخزن رولر آن را با روغن یا آب پر کرد. حجم آب یا روغن می‌تواند با توجه به ظرفیت غلتک متفاوت باشد. انواع غلتک‌های دستی بر اساس اندازه خود با مشخصات ۴۰ سانت و ۴۵ کیلوگرم، ۵۰ سانت و ۵۵ کیلوگرم، ۶۰ سانت و ۶۰ کیلوگرم در بازار موجود هستند. اجزای غلتک دستی شامل اهرم مرکزی، دو اهرم کناری، یاتاقان، رول یا درام غلتک و دریچه درام جهت پر کردن مخزن آب یا روغن است.
 

غلتک تک درام

جلوی غلتک تک درام، یک درام بسیار عظیم و بزرگ وجود دارد، در حالی که عقب آن دارای لاستیک‌هایی مخصوص است. این لاستیک‌ها بسیار محکم‌ و مقاوم هستند و می‌توانند از خطر پنچر شدن جلوگیری کنند، زیرا زمانی که در راه‌ها و جاده‌های ناهموار با این غلتک­‌ها کار می‌کنید، به این لاستیک‌های سنگین و مقاوم نیاز است تا سریع از کار افتاده نشوند. در غلتک تک درام، یک کابین در قسمت میانی ماشین قرار دارد که محل استقرار راننده است. در واقع کابین غلتک در بالای ماشین قرار دارد بنابراین به راننده دید عالی از منطقه مجاور می‌دهد. به همین دلیل راننده می‌تواند نقاطی را که از غلتک استفاده می‌کند به راحتی ببیند و بر کار خود مسلط باشد. میزان قدرت کوبش غلتک‌های تک درام ۲ تن است و نسبت به غلتک‌های دو درام توان و قدرت کمتری دارند.
 

غلتک دو درام

غلتک دو درام تا حدودی مانند تک درام است اما تفاوت اصلی آنها در این است که غلتک دو درام، لاستیک ندارد. در واقع غلتک دو درام می‌تواند هم‌ زمان سطوح جلو و پشت راننده را صاف کند و از هر دو طرف عملیات راهسازی را انجام دهد. روش کار این غلتک به این شکل است که راننده درام‌های غلتک را حرکت می‌دهد، در حالی که اطراف را صاف می‌کنند. به همین دلیل‌ غلتک‌های دو درام هیچ‌وقت کشش واحدهای تک درام را ندارند. لازم به ذکر است که این غلتک‌­ها در جاده‌­ها‌ و اراضی مسطح بهترین عملکرد را دارند. از طرفی در مقایسه با غلتک‌های تک دارم نیروی بیشتری برای کوبش نیاز دارد که حداکثر به ۶ تن می رسد. در نتیجه برای انجام عملیات باید به وسعت پروژه توجه کنید تا بین غلتک تک درام و دو درام، انتخاب مناسبی انجام دهید.
 

غلتک سیلندری یا چرخ‌دار صاف

غلتک‌های سیلندری متداول ترین و پرکاربردترین نوع غلتک‌هایی هستند که در پروژه‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع غلتک‌ها که ابتدایی‌ترین غلتک‌های راهسازی محسوب می‌شوند، یک طبل سیلندر سنتی دارند. اکثرا این نوع ماشین از غلتک‌های تک درام هستند، اگرچه تعدادی هم غلتک دو درام استفاده می‌شود.

وزن ناخالص این غلتک‌ها بین ۸ تا ۱۰ تن است. غلتک‌های سیلندر به عنوان غلتک‌های چرخ‌دار صاف نیز شناخته می‌شوند. این نوع از غلتک‌ راه‌سازی بیشتر برای تثبیت سنگ یا سایر مصالح مشابه در زمین‌های مسطح مورد استفاده قرار می‌گیرد. غلتک سیلندری به چند نوع دیگر از جمله غلتک سه چرخ، غلتک‌های دو محوری و سه محوری تقسیم می‌شود. لازم است بدانید زمانی که از این غلتک‌ها برای عملیات عمرانی و راهسازی در سطوح صاف و هموار استفاده می‌کنید، بهترین عملکرد را به همراه دارند. اما دقت کنید که نباید از آن‌ها برای خاک‌های رسی استفاده کرد.
 

غلتک ارتعاشی

می‌توان گفت غلتک‌های ارتعاشی از نظر ظاهری تفاوت چندانی با غلتک‌های سیلندری ندارند. چیزی که این غلتک‌ها را متمایز و مشخص می‌کند، یک محور داخلی است که باعث می‌شود درام چرخ این غلتک‌ها به لرزه در بیاید. عملکرد ارتعاشی این نوع غلتک‌های راه‌سازی، کاربری این غلتک‌ها را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد. همین موضوع باعث می‌شود که این نوع غلتک‌ها بیشتر در پروژه‌هایی با لایه‌های پایه دانه‌ای استفاده شوند. گاهی اوقات از غلتک‌های ارتعاشی در آسفالت‌ریزی در بزرگراه‌ها نیز استفاده می‌شود. ویژگی‌های ارتعاشی این نوع غلتک‌های راه‌سازی، به کاهش فضای بین ذرات در مواد متراکم شده کمک می‌کند.

در نتیجه لایه‌های متراکم‌تر، فشرده تری ایجاد می‌کند تا عمق بیش‌تری به فونداسیون داده شود. غلتک‌های ارتعاشی به دو دسته بزرگ و کوچک تقسیم می‌شوند. غلتک‌های ارتعاشی کوچک دارای ویبراتورهای دستی و غلتک‌های بزرگ دارای غلتک‌های پاچه بزی، ویبراتوری، ارتعاشی چرخ لاستیکی، چرخ آهنی صاف و غلتک ارتعاشی شبکه‌ای هستند.
 

غلتک شبکه‌ای

غلتک‌های شبکه‌ای دارای سطح فولادی سنگین استوانه‌ای شکل هستند. این سطح فولادی داری شبکه‌ای از میله‌های فولادی است که با هم سوراخ‌های مربع شکل تشکیل می‌دهند. معمولا تعادل این نوع غلتک‌های راه‌سازی توسط بلوک‌های بتنی فراهم می‌شود. اغلب غلتک‌های راه‌سازی به عنوان یک وسیله یدک‌کشی استفاده می‌شود. این مدل غلتک‌ راهسازی عموما برای افزایش تراکم خاک‌های درشت با درجه‌بندی متوسط و سنگ‌های هوازده، پروژه‌ جاده‌های زیربنایی و زیر پایه ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
لازم به ذکر است که این مدل برای استفاده در خاک‌های رسی یا خاک‌های یکنواخت اصلا گزینه مناسبی نیستند‌. این غلتک‌ها برای خرد کردن قطعات کلوخه خاک‌های چسبنده به هم و یا خرد کردن و متراکم نمودن سنگ‌های نرم بسیار مناسب هستند.
 

غلتک تایر لاستیکی یا پنوماتیک

این نوع از غلتک‌های راه‌سازی، دارای چندین ردیف لاستیک بادی نزدیک به در جلو و عقب هستند. این نوع غلتک‌ها برای فشرده کردن مواد نرم و خاک‌ استفاده می‌شوند و کارایی بالایی دارند. از طرفی در ساخت‌ و ساز بزرگراه‌ها کاربرد دارند. به خصوص زمانی که شروع به صاف کردن قیر در بعضی از جاده‌ها می‌کنند. این نوع غلتک‌های راه‌سازی داری چرخ‌های بسیار بزرگ یا کوچک هستند.
 

غلتک کوبشی  یا پاچه‌بزی

این نوع از غلتک‌های راه‌سازی دارای تیغه‌هایی مستطیل شکل هستند که معمولا بر اساس یک الگوی تقریبا شش‌ضلعی ساخته شده‌اند. البته بعضی از این غلتک‌ها از نظر طراحی‌ دارای شکل‌های متفاوتی هستند. لازم است بدانید که شکل آن‌ها در کارایی‌شان چندان تاثیری ندارد‌. به این غلتک‌های کوبنده یا کوبشی، غلتک‌های پای گوسفندی یا پاچه‌بزی نیز گفته می‌شود و معمولاً در پروژه‌هایی که باید با خاک‌های سنگین مانند خاک رس کار کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

علت نام‌گذاری این غلتک به پاچه‌بزی این است که سطح آن طوری است که انگار گله‌ای بز اثراتی از پای خود بر روی زمین بر جای گذاشته اند. این غلتک‌ها نیز یکی از بهترین انواع غلتک‌ راهسازی برای فشرده‌ کردن خاک رس و خاکهای مشابه هستند. وزن درام‌های این غلتک‌ متغیر است یعنی می‌توان با آب، ماسه مرطوب یا نصب یک قطعه فولادی سنگین، وزن آن را افزایش داد.
 

غلتک کفشک دار

این نوع غلتک نیز مشابه غلتک پاچه‌بزی است اما تفاوت آن در این است که بر روی رول دستگاه، صفحه‌ای فولادی قرار دارد. غلتکهای کفشک دار معمولا برای تراکم همه نوع خاک خصوصا سطوح شنی و ماسه‌ای بسیار مناسب هستند. به غلتک‌های کفشک دار، غلتک پاچه فیلی نیز گفته می‌شود. به دلیل نوع غلتک نود در حین تراکم و فشرده کردن خاک، اختلال کم‌تری در سطح مورد نظر ایجاد می‌کند.
 

سخن پایانی 

در دنیای پویای ساخت و ساز، انتخاب تجهیزات مناسب نقش بسیار مهمی در موفقیت پروژه‌ها ایفا می‌کند. غلتک‌های راهسازی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. با توجه به تنوع بالای این ماشین‌آلات و پیشرفت‌های تکنولوژیکی که هر روز در این صنعت رخ می‌دهد، انتخاب بهترین غلتک ممکن است چالش‌برانگیز باشد. بنابراین در این مقاله شما را با انواع مختلف غلتک‌ راهسازی، کاربرد و ویژگی های منحصر به فرد آنها آشنا کردیم تا به عنوان یک راهنمای اولیه مورد مطالعه قرار دهید. به خاطر داشته باشید که انتخاب غلتک مناسب برای هر پروژه بستگی به عوامل متعددی دارد که نقش تعیین کننده‌ای در نتیجه کار خواهند داشت. 

پس در انتخاب تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نظر نباید فقط بر اساس قیمت تصمیم بگیرید، بلکه باید به نوع پروژه، شرایط محیطی، نوع خاک و میزان تراکم مورد نیاز توجه کنید. در نهایت با انتخاب هوشمندانه یک غلتک راهسازی مناسب می‌توانید به افزایش کیفیت و دوام پروژه کمک کرده و زیرساخت‌هایی پایدار و ایمن ایجاد کنید. همچنین با استفاده از فناوری‌های نوین و سیستم‌های کنترل هوشمند می‌توانید بهره‌وری و ایمنی کار با غلتک‌ را افزایش داده و هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهید.‌

برای دستیابی به نتیجه بهتر، قبل از خرید یا اجاره هر نوع غلتک، از مشاوره کارشناسان و متخصصین استفاده کرده و درباره ویژگی‌های فنی آن‌ها اطلاعات کافی کسب کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر با راه‌های ارتباطی «پارسیان پیشرو صنعت» تماس حاصل نمایید.


 

سوالات متداول


۱.برای انتخاب غلتک، چه موارد فنی و کاربردی را باید در نظر گرفت؟ 

برای انتخاب غلتک مناسب می‌بایست قبل از شروع عمليات مورد نظر به پارامترهایی مانند وزن غلتک، قطر و عرض درام، و همچنین سرعت آن توجه کرد.

۲. چگونه غلتک مناسب برای پروژه انتخاب کنیم؟
انتخاب غلتک مناسب به عوامل مختلفی از جمله نوع خاک، ضخامت لایه، میزان رطوبت خاک، نوع مصالح، و مشخصات فنی پروژه بستگی دارد. بهتر است با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.

۳. اجزای اصلی یک غلتک راه‌سازی کدامند؟
اجزای اصلی یک غلتک شامل شاسی، موتور، سیستم انتقال قدرت، درام‌ها یا چرخ‌ها، سیستم ارتعاشی (در صورت وجود)، سیستم هدایت و کنترل، و سیستم هیدرولیک است.

۴. چه نکاتی را هنگام استفاده از غلتک راه‌سازی باید رعایت کرد؟

  • ایمنی: قبل از استفاده از غلتک، دستورالعمل‌های ایمنی را به دقت مطالعه کنید و از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنید.

  • آماده‌سازی: قبل از شروع کار، از آماده بودن غلتک و بررسی عملکرد صحیح تمام اجزا اطمینان حاصل کنید.

  • سرعت و فشار: سرعت و فشار غلتک را بر اساس نوع خاک و ضخامت لایه تنظیم کنید.

  • رطوبت خاک: رطوبت خاک نقش مهمی در فرآیند تراکم دارد. بهتر است خاک دارای رطوبت استاندارد باشد.

  • تکرار حرکت غلتک: برای دستیابی به تراکم مطلوب، ممکن است نیاز به تکرار چندباره عبور بر روی سطح مورد نظر باشد.