
آشنایی با بیل مکانیکی چرخ زنجیری | صفر تا100
کاربرد بیل مکانیکی چرخ زنجیری
در ابتدا باید گفت بیل مکانیکی که در زبان لاتین به آن excavator گفته میشود یکی از مهمترین تجهیزات در پروژههای عمرانی و راهسازی است. همچنین دارای انواع گوناگونی است که برای گودبرداری، معدنکاری، برش دهی، حفر کانال، تخریب، تسطیح، لایروبی، حفر گودال و جابجای انواع تجهیزات سنگین استفاده میشوند. سیستم هدایتی در بیل مکانیکی متفاوت و شامل انواع مختلفی است که عبارتند از:
- بیل مکانیکی چرخ زنجیری
- بیل مکانیکی چرخ لاستیکی
- بیل مکانیکی بکهو
- مینی بیل
اما در صورتیکه بخواهیم این نوع از تجهیزات عمرانی را از لحاظ شاسی طبقهبندی کنیم، به دو دستۀ کلی «بیل مکانیکی چرخ لاستیکی» و «بیل مکانیکی چرخ زنجیری» تقسیم میشوند. بیل مکانیکی چرخ زنجیری به نوعی از بیل مکانیکی گفته میشود که چرخهای آن توسط زنجیر یا به عبارتی ریل حرکت میکنند. تفاوت اصلی بیل مکانیکی زنجیری با بیل مکانیکی چرخ لاستیکی در نوع چرخهای آنهاست. از هر دو نوع بیل مکانیکی چرخ زنجیری و چرخ لاستیکی برای تخریب، تسطیح، زیرسازی، گودبرداری، لایروبی، برش دهی و حفر گودال و کانال استفاده میشود اما به دلیل مزایای متعدد، بیل مکانیکی زنجیری در مقایسه با نوع چرخ لاستیکی، در اغلب موارد ارجحیت دارد.
نحوه عملکرد بیل مکانیکی چرخ زنجیری
بیل مکانیکی چرخ زنجیری دارای یک موتور دیزلی قدرتمند است که نیروی محرکه مورد نیاز برای حرکت دستگاه و همچنین به کار انداختن سیستمهای هیدرولیکی آن را تأمین میکند. این موتور توانایی به حرکت درآوردن چرخهای زنجیری را دارد که موجب میشود بیل مکانیکی بتواند بر روی سطوح شیبدار و ناهموار حرکت کند. عملیات حفاری و بارگیری توسط سیستم هیدرولیکی انجام میشود. اپراتور از طریق جابجا کردن دستههای کنترل، سیستمهای هیدرولیکی مربوط به بازو، چنگک و تجهیزات دیگر را کنترل میکند. بیل مکانیکی با استفاده از این سیستم عملیاتهای سنگین حمل و جابجایی خاک و سنگ را به راحتی انجام میدهد.
بخشهای مختلف بیل مکانیکی چرخ زنجیری
بیل مکانیکی زنجیری نیز مانند سایر بیل مکانیکی ها دارای دکل و استیک یا بازوی مفصلی، باکت و کابین گردان یا اتاقک اصلی است. اما بخشی که بیل زنجیری را متمایز کرده، مکانیسم چرخهای آن است که از نوعی صفحات فلزی فورج شده ساخته شدهاند. این صفحات با سطوح خاکی اصطکاک بیشتری ایجاد میکنند. علاوه بر این در برابر فشار، ضربه و برخورد با سطوح سخت بسیار مقاوم هستند.
مزایای بیل مکانیکی چرخ زنجیری
بیل مکانیکی زنجیری به علت برخورداری از ویژگیهای منحصر به فرد خود دارای چندین مزیت است. در این بخش به چند ویژگی بیل زنجیری میپردازیم تا با دلایل پر طرفدار بودن آن برای استفاده در پروژههای عمرانی و راهسازی آشنا شوید:
حفاری بدون نیاز به تنظیم
از امتیازات بیل مکانیکی چرخ زنجیری این است که میتواند بدون تنظیم خاصی، عملیات حفاری را شروع کند و ادامه دهد. به همین دلیل کار با آن برای اپراتور راحت است.
چرخش سیصد و شصت درجه
بیل مکانیکی زنجیری میتواند به تمام جهات به راحتی چرخش 360 درجه انجام دهد. به همین علت نیاز به جابجایی مداوم ندارد چرا که به صورت دورانی به محیط پیرامون خود تسلط دارد. همچنین اپراتور در یک کابین امن دارای دید عالی به اطراف است.
چند منظوره بودن
بیل مکانیکی چرخ زنجیری در پروژههایی مانند سایت تراشکاری، حفاری و گودبرداری از مهمترین تجهیزات به شمار میرود زیرا به دلیل قابلیتهای خود میتواند نقش چندین تجهیزات را در پروژههای سخت و سنگین ایفا کند. علاوه بر این دارای ظرفیت بالای تخلیه و بارگیری و امکان نصب تجهیزات متنوعی همچون چنگکهای مختلف و ریپرها است.
قدرت و استحکام
بیل مکانیکی چرخ زنجیری قدرت و گشتاور بالایی برای انجام عملیات سنگین دارد. طراحی مناسب بدنه و استفاده از موتورهای قدرتمند باعث شده تا این نوع از بیل مکانیکی توانایی انجام کار در شرایط سخت و دشوار را داشته باشند.
خاصیت دینامیکی
خاصیت دینامیکی بیل مکانیکی زنجیری به دلیل حرکت چرخها بر روی ریل، توانایی کار با آن را در معادن یا موقعیتهای صعبالعبور افزایش داده است. همچنین به دلیل مکانیسم متفاوت چرخها، برای حمل و نقل تجهیزات سنگین و حجیم در بسترهای خاکی مناسب است. زیرا چرخهای لاستیکی در خاک نرم گیر میکنند، اما چرخهای زنجیری دارای شیارهایی بر سطح خود هستند که منجر به ایجاد اصطکاک بین چرخ و زمین شده و مانع از فرو رفتن در بستر نرم میشود.
معایب بیل مکانیکی چرخ زنجیری
علیرغم مزایای فراوان بیل مکانیکی چرخ زنجیری، این تجهیزات معایبی نیز دارد که از مهمترین آنها میتوان به چند مورد اشاره کرد:
سرعت کم و نگهداری بیشتر
بیل زنجیری در مقایسه با بیلهای چرخ لاستیکی سرعت کمتری دارد و آهسته حرکت میکند. همچنین امکان آسیب دیدن زنجیرهای آن بیشتر است بنابراین نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری دارد.
مصرف زیاد سوخت
از دیگر معایب بیل زنجیری میتوان به مصرف زیاد سوخت اشاره کرد. اگرچه در مقابل مزایای بسیار و چند منظوره بودن آن، همچنین استفاده در شرایط سخت جغرافیایی و فیزیکی محیطی، میتوان از این ایراد چشم پوشی کرد.
صدای بلند
یکی دیگر از معایب بیل مکانیکی چرخ زنجیری، تولید صدای بلند است. اما با پیشرفت تکنولوژی و ایجاد تغییرات در زمینه موتور و سیستمهای کنترل، بعضی از معایب آن از جمله صدای بلند به مرور زمان در حال کاهش است.
نکات نگهداری از بیل مکانیکی
نگهداری مناسب یکی از مهمترین عوامل موثر در طول عمر و کارایی بیل مکانیکی چرخ زنجیری است. روغنکاری و گریسکاری منظم قطعات مکانیکی و زنجیرها، بازدید مرتب فیلترهای روغن، تنظیم فشار باد لاستیکها، چک کردن سطح ضدیخ خنککننده موتور، پاکیزگی محفظه موتور و تمیز کردن فیلتر هوا برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به موتور حائز اهمیت است. بازدید فنی منظم میتواند از هزینههای سنگین تعمیرات پیشگیری کرده و عمر مفید و بهرهوری بیل مکانیکی را افزایش دهد.
سخن پایانی
در یک جمع بندی کلی میتوان گفت بیل مکانیکی چرخ زنجیری در مقایسه با انواع دیگر بیلهای مکانیکی مزایا و معایب مختلفی دارد. نسبت به بیلهای چرخ لاستیکی سرعت کمتری دارد اما برای عبور از مسیرهای صعبالعبور و شیبدار توانایی آن به طرز قابل توجهی بیشتر است. همچنین قدرت و گشتاور بالاتری دارد و به صورت چند منظوره در پروژههای سنگین راهسازی و ساخت و ساز استفاده میشود. بنابراین نوع کاربرد و شرایط پروژه، تعیین کننده انتخاب نوع بیل مکانیکی است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاروه کارشناسی تخصصی، با راههای ارتباطی «پارسیان پیشرو صنعت» تماس حاصل نمایید.