تعمیر و نگهداری دیزل ژنراتور
واژه نگهداري به كاری اطلاق ميشود كه براي حفظ موتور در شرايط كاري طبيعي انجام ميگيرد نظير بررسيها، تنظيمات، روغنكاري، تعويض روغن، تعويض فيلترها و….. كه طي يك برنامه منظم نه فقط براي اطمينان از كاركرد رضايتبخش موتور، بلكه براي پيشگيري از هر گونه خسارت پرهزينه اطلاق ميگردد.
هر شخص كه ميخواهد موتوري را راه بياندازد بايستي به كليه كنترل كنندهها، نشان دهندهها، آلات دقيق موتور، كلاج، دنده، ترمز و...آشنا باشد و طرز كار موتور ر ا در شرايط آب و هوايي ( سرما ، گرما ) بداند.
برای راه اندازی موتور دیزلی باید به موارد زیر دقت کرد:
- در زمان سوختگيري از كشيدن سيگار و روشن كردن هر گونه آتش ( كبريت، فندك و...) پرهيز كند.
- در زمان سوختگيري موتور را خاموش كند.
- سوختي را كه بيرون ريخته تميز كند.
- با لباس آويزان و گشاد و موهاي بلند به قسمتهاي متحرك موتور نظير پروانه نزديك نشود.
- از تنظيم كردن، تميز كردن و روغنكاري موتور، وقتي روشن است پرهيز نمايد.
- سعي كند فقط تنظيماتي را كه با آن آشناست روي موتور انجام دهد.
- وقتي موتور داغ است درب رادياتور را باز نكند.
- از تماس پوست با سوخت فشار بالا كه از انژكتور خارج ميشود جلوگيري كند.
- موتور را در مكانهايي كه گاز هاي خروجي از موتور ميتواند باعث مسموميت شود روشن نكند ( محيط هاي بسته ).
- قبل از روشن كردن موتور از خلاص بودن دنده اطمينان داشته باشد.
- مشخصات فني موتور را تغيير ندهد.
- از قطعات استاندارد مورد تائيد شركت سازنده موتور استفاده كند.
- براي سيستم خنك كننده از آب صاف و بدون املاح استفاده كند. ( آب چاه، آب سنگين صنعتي، آب باران و آب شور استفاده نكند.)
- اگر چنانچه در دماي بالا، موتور استفاده مي شود و ضديخ مصرف نميكند؛ به مقدار 1% ماده ضد زنگ، ضد خوردگي و ضد رسوب به آب اضافه نمايد.
- كيفيت آب رادياتور ( اگر از ضد يخ استفاده مي كند ) را هر سال يك بار مورد آزمايش قرار دهد.
- بايستي هر شش ماه يك بار مخلوط آب و ضد زنگ و ضد خوردگي را در مناطق گرم عوض كند.
- قبل از هر گونه تعمير، اتصال باطري را قطع كند.
- مقدار ضديخ كه از پايه اتيلن گليكول مي باشد نبايد از 50 % تجاوز نمايد.
- سعي كند موتور را هميشه تميز نگهدارد.
- اگر قرار است موتور در مناطقي كه از نظر ارتفاع از سطح دريا بالاست مورد استفاده قرار گيرد؛ براي كاهش ميزان سوخت و دود بايستي تنظيمات جديدي روی آن انجام پذيرد. اين امر با ارائه جزئيات به شركت سازنده موتور ميتواند صورت گيرد.
اقدامات اوليه جهت راه اندازی موتور دیزلی:
1- روغن موتور :
مقدار مشخص شده اي از روغن را كه در کاتالوگ هر موتور قيد شده است به داخل موتور كه شامل كارتر و فيلتر روغن است بريزيد. جهت فيلتر هوا چنانچه از نوع روغني باشد تا علامت مشخص شده روغن بريزيد.
جهت موتورهاي تازه، روغن اوليه جهت آب بندي در كارخانه ريخته ميشود كه اين روغن از خوردگي و استهلاك ناخواسته جلوگيري ميكند و از رسوبات كربن درشيار رينگها و نيز از تشكيل لجن جلوگيري مينمايد.
توجه : هيچگونه روغن اوليه به غير از روغن موتور براي موتورهاي تعميري ريخته نشود.
2- مايع خنك كاری :
در طول فصل گرما يا مناطقي كه ضديخ استفاده نميشود و فقط از آب خالص استفاده ميگردد از افزودنيهاي مخصوص به مقدار 1% ( ده سانتيمتر مكعب در ليتر ) استفاده نماييد و نيز در فصل سرما از ضديخهاي استاندارد كه از پايه اتيلن گليكول هستند استفاده نماييد.
- هنگام پركردن سيستم خنك كاري، از صافي جهت جلوگيري از نفوذ كثافات و مواد خارجي به داخل موتور استفاده كنيد.
- سيستم را هواگيري نماييد تا مايع عاري ازحباب گردد.
- بعد از پر كردن سيستم خنك كاري، موتور را با سرعت متوسط براي ده دقيقه روشن كنيد.
- سپس آب را چك كرده و در صورت لزوم مايع خنك كاري اضافه نماييد.
- اگر بخاري به سيستم وصل است كليه شيرهاي آنرا باز كنيد.
3- سوخت :
بصورت فصلي از سوخت زمستاني يا تابستاني استفاده نماييد اگر از بشكه يا حلبي سوخت گيري ميكنيد موارد ايمني را رعايت كنيد. جهت تميزي سوخت از قيف صافيدار استفاده كنيد.
4- بررسي باطري :
از باطري سرويس و شارژ شده استفاده كنيد.
5- هوا گيري سيستم سوخت :
- اگر روي فيلتر يا پمپ انژكتور پيچهاي تخليه هوا وجود داشته باشد آنها را با آچار مخصوص خود آزاد سازيد.
- پمپ سه گوش را توسط چرخاندن مهره آجدار روي آن آزاد ساخته سپس شروع به پمپاژ دستي نماييد تا سوخت بدون حباب از پيچ تخليه هوا سرازير گردد.
- پيچ هاي هوا گيري و مهره آجدار روي پمپ سه گوش را دوباره سفت نماييد.
6- پمپ نمودن روغن و استارت زني :
- عمل پمپاژ را تا رسيدن روغن كافي به كليه ياتاقانها با زدن استارت ناقص ادامه دهيد.
- در موقع استارت، شانه کنترل پمپ انژكتور را به نقطه توقف حركت داده و ساسات را بكشيد.
- به درجه فشار روغن توجه كنيد و به محض حركت عقربه آن را رها كنيد.
- موتور روشن خواهد شد.
7 – تست كاركرد موتور :
- پس از تكميل مراحل قبلي يكبار تست كوتاه موتور را انجام دهيد. به موتور بار اضافي تحميل نكنيد.
- به تدريج دور موتور را تا سه چهارم حداكثر سرعت مجاز آن افزايش دهيد و تا رسيدن به دماي لازم موتور، اين كار را ادامه دهيد.
8- كارهاي مربوط به بعد از تست كاركرد موتور :
- دوباره سوخت گيري كرده مايع خنك كنندگي و درجه روغن را بازديد نماييد.
- موتور را از لحاظ نشتي بررسي كنيد.
- اتصالات لوله ها و شيلنگ ها و بست ها را از نظر نشتي و سفتي بررسي و چك كنيد.
- كليه پايه ها و نگهدارنده هاي متصل به موتور و پيچ و مهره هاي مورد لزوم را از نظر گشتاور لازم، آچاركشي نماييد.
- تسمه پروانه را از نظر شل بودن چك نماييد.
9- آب بندي موتور :
- در صورت امكان در ده تا بيست ساعت اوليه كار موتور، بار كامل را در فواصل زماني كوتاه به موتورهاي جديد و تازه تعمير شده اعمال نماييد. عمر سرويس دهي، كار كرد با اطمينان و با صرفه بستگي به شرايطي دارد كه در آن به موتور بيش از حد در خلال دوره آب بندي بار تحميل نشده باشد.
- سرويسها را طبق ليست برنامه سرويس و نگهداري انجام داده و در پايان دوره آب بندي، روغن اوليه را با روغن موتور توصيه شده، تعويض نماييد.
- روغن سوزي در طي اولين كار كرد 200 ساعته موتور محسوس ميشود. بدين جهت سطح روغن بايستي در خلال اين مدت در هر 10 ساعت چك گردد.
10- استارت زدن :
- جهت استارت در هواي سرد ( 16 -درجه ) از هیتر یا گرمکن حتما باید استفاده نمود.
- شير باك را باز كرده كليد سويیچ را به داخل سويیچ وارد كرده لامپ نشانگر شارژ بايد روشن گردد.
- در صورت بودن گاورنر هاي سرعت متغير (RQVيا سرعت در جا ( RSV )دور را در حالت خلاصي تنظيم نماييد.
- استارت را بطور پيوسته بيش از 15 ثانيه درگير نكنيد.
- بعد از يك استارت ناموفق بگذاريد باطري 30 تا 60 ثانيه مجدداً شارژ گردد.
- بعد از استارت حتماً به درجه فشار روغن توجه داشته باشيد.
11- احتياط :
ويژگیهای عملياتی دينام سه فاز را كه اساسا از يكي از دينامهاي جريان مستقيم مشتق ميگردد بايستي بطور مستقيم اعمال كرد.
- نبايد دينام، كابلها، ترمينالها و آفتومات در حاليكه در موتور كار ميكند از باطري جدا گردند و يا بين آنها شل شدگي يا زدگي وجود داشته باشد.
- بازبينیها يا تعميرات دينام بايستی از طريق تعميرگاهها و ساير افراد مجاز انجام گيرد.
12- خاموش كردن :
- دور موتور را كاهش دهيد تا مايع خنك كنندگي داغ نشود.
- سپس با دور كامل بدون بار به موتور گاز دهيد و موتور را خاموش نماييد.
- شير باك را ببنديد.
13- راه اندازی دیزل ژنراتور:
- بطور منظم كليه تجهيزات نشاندهنده وضعيت موتور از قبيل درجه فشار روغن، در جه آب، درجه روغن، دور سنج و غيره را كنترل نماييد.
- خطوط سوخت، روغنكاري، خنك كاری، لوله های اگزوز را از نظر نشتی چك كنيد.
- درجه صافي هوا را هميشه در مدنظر داشته باشيد.
- تميزبودن فيلتر هوا نقش اساسی در نگهداری موتور دارد.
- سطح سوخت را كنترل نماييد چون در صورت تمام شدن سوخت در باك احتياج به هوا گيری خواهد بود.
- طی كاركرد مداوم، سطح روغن را هر 12 ساعت يكبار چك كرده و در صورت نياز دوباره از روغن پر نماييد.
- در صورت بروز موارد زير موتور را بلافاصله خاموش كنيد.
- افت فشار روغن يا نوسان شديد آن
- خروج آلاينده های غليظ از موتور
- افت دور و قدرت بدون اينكه تغييری در اهرم كنترل يا خفه كن ايجاد شود.
- خروج دود غليظ و افزايش دمای موتور
- افزايش دمای روغن و مايع خنك كاری
- سر و صدای غير عادی از موتور
كار كرد زمستانی :
در آغاز فصل سرما موارد ذيل را در خصوص سوختها، مايع خنك كاری و ر وغن رعايت نماييد.
- در صورت كاهش دماي محيط به زير درجه صفر براي چند روز و نيز در دسترس نبودن گرم كن اوليه روغن، بايستی روغن موتور تخليه و يك روغن زمستاني مناسب
- جايگزين گردد. برای محافظت از يخ زدگی به مايع خنك كاری، ضديخ اضافه گردد.
- در طول فصل سرما بايستی به باطریها توجه بيشتری نمود. در دماي 10- درجه ظرفيت باطری تا 60 % افت پيدا میكند. بدين جهت بعد از خاموش كردن موتور، باطريها را در جاي گرمی قرار دهيد.
استارت زدن در محيط هاي 16 - درجه زير صفر :
استارت پيلوت ( استارت كمكي) : موتور بايستی به استارت كمكی مجهز باشد تا امكان استارت در محيط های سرد زير صفر را به موتور بدهد.
آماده سازي استارت پيلوت :
- درب مخزن سوخت كمكی را باز كرده، درب حفاظ فلاسك را برداشته سپس سوپاپ فلاسك پر كن را روی مخزن فشار دهيد.
- مخزن را تا علامت حداكثر از سوخت كمكی پر كنيد.
- مخزن را بسته و درب حفاظ فلاسك را محكم كنید.
سرویس و نگهداری دیزل ژنراتور:
سرويس و نگهداري بر طبق ساعتهاي كاركرد يا ارقام نشانگر :
شامل موتورهای صنعتی با زمان كاری مانند دیزل ژنراتورها، پمپ ها، كمپرسورها، موتورهاي دريايی و...
سرويس و نگهداری بر طبق مسافت :
براي موتورهايی كه به عنوان واحدهای حركتی مانند خودروهای مسافرتی، کاميونها، ترا نواها (به غير از كاميونهای محل زباله و آتش نشانی) و…
سرويس و نگهداری بر طبق حداكثر مصرف سوخت :
برای موتورهايی كه با بار كامل و با نوسانات شديد كار میکنند مانند كاميونهای حمل زباله، حفاری، جرثقيلها و…
متوسط سرعت براي يك ساعت 50 كيلومتر درنظر گرفته میشود.
شرايط گارانتی :
- تحت شرايط سخت از قبيل محيط پر گرد و غبار، دماي بالا و محيط سرد، سرويس موتور بايستی در نصف مدت معمول انجام پذيرد.
- روغن موتور بايستی مطابق نمودار هر صد ساعت كاركرد تعويض و حداقل دو مرتبه در سال بسته به مسافت و سرويس قبلی تعويض گردد.
- در صورت نصب قطعات جديد، آنها نيز در طی سرويس بايستی سرويس گردند.
- چنانچه اين سرويسها مطابق با دفترچه سرويس، عمل و به صورت منظم صورت پذيرفته باشند؛ مشمول گارانتی خواهند بود.
- موتورهای صنعتی مانند دیزل ژنراتورها بايد پس از 12 ساعت كار مداوم خاموش و پس از يك ساعت، دوباره روشن گردد.
- در هر صورت استفاده از مقررات گارانتی، دليل كافی و قانع كننده تعميرگاه مجاز شركت گواه و يا كارشناسان كيفی اعزامی رعدآسا دیزل خواهد بود.
- ساعتهای كاركرد، مقدار حداكثر سوخت، ارقام نشانگر سرويس و كاركرد كيلومتر شمار بر اساس كيلومتر يا مايل را يادداشت كرده و ميانگين هريك را مدام بنويسيد.
تعويض روغن :
- زمانی كه موتور داغ است پيچ تخليه روغن را كه در قسمت تحتانی كارتر قرار دارد باز كرده و بگذاريد روغن تماماً تخليه گردد.
- جهت جلوگيري از مخارج پرهزينه ديگر در فواصل منظم روغن تخليه شده را از جهت وجود آب و تراشههای فلزی چك نمائيد.
- پيچ تخليه را با واشر جديد دوباره بسته و فيلتر روغن را تميز كنيد.
- كارتر و مخزن اضافی را در صورت موجود بودن، با روغن توصيه شده پر نماييد.
- موتور را روشن كنيد تا فشار روغن تثبيت گردد.
- موتور و فيلتر روغن را از لحاظ نشتی روغن در حالت كار در درجا چك كنيد. سپس موتور را خاموش نماييد.
- پس از گذشت 5 دقيقه سطح روغن را در كارتر چك كرده و در صورت لزوم، تا علامت پر روی نشانگر روغن اضافه نماييد.
فيلترهاي ايستاده :
- بعد از خاموش كردن موتور پيچ فيلتر روغن را باز كنيد تا جريان برگشت روغن تسريع پيدا كند.
- زمان برگشت جريان تقريباً 10 دقيقه طول میكشد. اگر پيچ تخليه روغن روی پايه فيلتر تعبيه شده باشد؛ زمان تخليه روغن كاهش پيدا میکند.
- به طوركامل پيچ كاسه فيلتر را باز كرده و به دقت كاسه فيلتر و هر دو صافی فيلتر را با حركتدادن به بالا جدا سازيد.
- با استفاده از يك سرنگ روغن باقی مانده و رسوبات روغن را از پايه فيلتر كشيده و فيلترها و كاسه فيلتر را تميز نماييد.
- صافی فيلتر بایپس و واشر را تميز نماييد.
- جهت مونتاژ، ابتدا صافیهای فيلتر را روی پايه فيلتر جای دهيد. پيش از تعبيه كاسه فيلتر، از قرارگيری صحيح بشقاب فنری در داخل كاسه فيلتر و نيز واشر، داخل پايه فيلتر اطمينان حاصل نماييد.
- كاسه فيلتر را سفت نموده و با روغن پر نماييد.
- بعد از هر سرويس فيلتر و قبل از استارت موتور، روغن را به داخل آن پمپاژ كنيد. در اين خصوص به بخش استارت مراجعه نماييد .
سرويس صافی هوا(هوا كش):
فیلتر هوای روغنی:
- فيلتر هوای روغنی را از روی موتور باز كرده، گيره های آن را شل نموده و فيلتر را خارج سازيد و آن را بوسيله ماده شوينده شسته و خشك كرده يا هوا بگيريد.
- توجه داشته باشيد كه هرگز از آب داغ يا آب صابون استفاده نكنيد.
- مخزن فيلتر را در صورت آغشته بودن به رسوبات و گرد و غبار با گازوئيل يا نفت سفيد تميز كرده و تا علامت موجود در روی آن از روغن موتور پر نماييد.
- فيلتر را با تعويض واشر و سفت كردن گيره ها در محل خود نصب كنيد.
توجه : وجود رسوبات گرد و غبار در دريچه های هوا نشانه های قابل قبولی جهت نشتی در سيستم هوا میباشد كه بايد تعمير يا رفع گردد. وجود نشتی هوا در سيستم، باعث ساييدگی ياتاقانها و ديواره سيلندر میشود. در صورت انباشته شدن گرد و غبار زياد، روغن موتور را هر روز يا در فواصل منظم روی موتور سرد چك كنيد. كيفيت و سطح روغن فيلتر در محيطهای پر گرد و غبار بايستی هر روز كنترل شود و سطح آن بايد 5ميليمتر بالای رسوبات داخل هواكش باشد.
فيلتر هواي خشك:
- در صورت هويدا شدن محدوده قرمز در درجه هوا، صافی فيلتر كاغذی را تميز يا تعويض نماييد.
- هرگز موتور را بدون فيلتر روشن نكنيد.
- بعد از جابجايی فيلتر كاغذی، شستی درجه هوا را فشار دهيد.
- جهت جزئيات به دستورات سرويس سازنده فيلتر مراجعه كنيد.
سرويس صافی اوليه سوخت ( پمپ سه گوش ):
- شير باك را ببنديد.
- مهره آجدار شماره يك را شل كرده، بست زير پمپ سه گوش را آزاد سازيد.
- استكانی شيشه ای را همرا ه با توری فيلتر جدا سازيد و آنها را داخل گازوئيل شسته و تميز نماييد.
- واشرها را تعويض نماييد.
- هنگام مونتاژ از نحوه قرار گرفتن استكانی شيشه ای در محل خود و محكم بودن آن اطمينان حاصل كنيد.
- هوا گيری كنيد.
توجه: چنانچه استكانی خيلی كثيف باشد؛ تميز كردن باك ضروری است.
تعويض فيلتر سوخت:
سوخت تصفيه نشده و كثيف پلانجرهای پمپ انژكتور را بعد از كاركرد كوتاه مدت، مستهلك و غير قابل استفاده میكند. لذا نبايد موتور را بدون صافی سوخت به كار انداخت.
- شير باك را بسته و پيچهای تخليه و هوا گيری را باز كنيد. با باز كردن پيچ ايمنی، پوسته فيلتر را جدا سازيد.
- فيلتر های تكی مجهز به صافی های لوله ای و نمدی هستند و فيلتر هاي دوگانه مجهز به فيلتر اوليه (نمدی) و فيلتر ثانويه (كاغذی) میباشند. صافیها و واشرها را عوض كنيد.
چك كردن فيلتر سوخت :
در مواقع عادی، سرويس فيلتر سوخت مورد لزوم نيست و جريان سوخت ناكافی كه از ميان فيلتر عبور میكند باعث افت قدرت موتور میشود. درجه كثيفبودن فيلتر از طريق تست جريان امكان پذير است.
پيچهای هواگيری روی فيلتر را تك تك و به نوبت شل كرده و پمپ سه گوش را فعال كنيد. بايستی سوخت با فوران از پيچ شل شده بيرون زند. اگر در فيلترهای دوگانه، سوخت اندكی از پيچ هواگيری تحتانی بيرون بيايد و اين امر در پيچ فوقانی نيز صدق كند؛ دليل بر كثيف بودن فيلتر كاغذی است.
هميشه صافی نمدی را در صورت اضطرار تميز كنيد و پيوسته فيلتر(ثانويه) كاغذی را تعويض نماييد.
روغن ها :
در بازار، روغن موتورهای گوناگونی از شركتهای مختلف عرضه میگردد. روغنهای چند درجه ای (گر يدی) را ميتوان با در نظر گرفتن درجه های توصيه شده ( SAE ) مصرف نمود.
توجه:
- بهتر است روغن غليظ و روغن سبك در زمان مناسب و درجه حرارت مناسب تعويض گردد.
- در دمای محيط پيوسته بالای 20 درجه سانتيگراد از روغن 40 SAE استفاده نمایید.
- در مناطق شمالی كشور كه درجه حرارت محيط از نيمه آبان ماه تا اوايل ارديبهشت ماه افت پيدا میكند از روغن با درجه SAE 20W20 استفاده نمایید.
خنك كننده ها :
جهت خنك كاری موتور از آب تميز همراه با حداقل آهك استفاده كنيد. پيش از پركردن مايع به مقدار 1% از مواد ضد خوردگي، ضد زنگ و ضد رسوب بايستی به آن اضافه كنيد. اين مواد از پوسته پوسته شدن، خوردگی و زنگزدگی جلوگيری كرده و نمیگذارد راندمان سيستم خنك كاری كاهش يافته و به موتور آسيبي برسد.
آب شور، آب دريا، آب زايد صنعتي، آب باران، آب مقطر، آب نمك زدوده شده و آب بدون آهك هرگز نبايد مورد استفاده قرار گيرد.
مناسبترين آب میتواند آب طبيعی تصفيه شده، آب زير زمينی و آب رودخانه ای صاف باشد. برای مبدل های حرارتی میتوان از آب درياچه استفاده كرد.
ضد يخ :
كاركرد موتور بدون ضد يخ در زمستان خطرناك بوده و مجاز نمیباشد. درصورت استفاده از ضد يخ بايستی پايه آن از اتيلن گليكول باشد.
- برای حفاظت سيستم، مخلوط ضد يخ و آب را حداقل سالی يكبار عوض كنيد.
- ميزان مخلوط نبايد از 60 % فراتر رود.
- در طول فصل سرما كارایی مخلوط را چندين مرتبه امتحان كنيد.
تخصص شرکت پارسیان پیشرو صنعت به عنوان یک شرکت خصوصی، در توزیع و ارائه خدمات پس از فروش برخی از مرغوبترین و معروف ترین ماشین آلات راهسازی جهان میباشد.